Zodra je weet dat je zwanger bent krijg je te maken met het begrip placenta. Want zonder placenta heeft je baby geen schijn van kans. Niet voor niets wordt de placenta ook vaak de moederkoek genoemd. Het is de magische plek in jouw buik die ervoor zorgt dat je kleintje veilig kan groeien en de voeding krijgt die nodig is om als gezonde baby tevoorschijn te komen. Het is de plek waar je baby 9 maanden lang gedragen wordt totdat je kleine spuit klaar is om de wereld te ontdekken.
Wat moet je nu weten over de placenta en wat kun je doen om ervoor te zorgen dat jij je kindje optimaal in zijn/haar ontplooiing ondersteunt in je buik? Dit en meer lees je in het artikel. Wij vertellen je alles wat je wilt weten over de placenta. Zodat jij onbezorgd kunt genieten van een mooie zwangerschap en heerlijke baby straks.
Inhoudsopgave
Wat is de placenta precies?
De placenta of moederkoek is een belangrijk orgaan voor een gezond verloop van je zwangerschap. Hier vindt de uitwisseling tussen moeder en baby plaats. Het is een orgaan dat zich tijdelijk ontwikkelt tijdens de zwangerschap en het is een autonoom functionerend orgaan. Deze dikke moederkoek begint vorm te krijgen wanneer het embryo zich nestelt in het baarmoederslijmvlies. Na drie maanden functioneert de placenta volledig en vanaf de vijfde maand is de moederkoek volgroeid. Het orgaan voorziet jouw baby van zuurstof en voedingsstoffen die via de navelstreng van jou naar je baby loopt. Want bij een gezonde zwangerschap is er geen contact tussen het bloed van jou en je kindje. De bloedcirculatie loopt via de vaten van de navelstreng naar je placenta en dan weer terug naar de baby.
Ongeveer 30 minuten nadat jij bevallen bent komt ook de placenta los. Dat kan wat sneller gebeuren of wat langer duren, gemiddeld is het na ongeveer een half uur. Vaak noemen ze het uitdrijven van de placenta de na-bevalling.
Wat is de functie van de placenta?
De functie van de moederkoek om de ontwikkeling van de foetus mogelijk te maken. Gedurende de hele zwangerschap zorgt de placenta ervoor dat jouw baby alles krijgt wat hij/zij nodig heeft. Het is een soort uitwisselingsplatform tussen jou en je kleintje met verschillende functies.
Ontwikkeling van je baby
De placenta heeft als hoofdfunctie het voeden van je baby op allerlei vlakken van de ontwikkeling. Door de moederkoek krijgt je baby water, voeddingstoffen en zuurstof uit jouw bloed die nodig zijn voor zijn/haar ontwikkeling.
Bescherming van je baby
Daarnaast fungeert de placenta als bescherming van je baby door bepaalde microben en substanties te blokkeren die je baby kunnen beschadigen.
Afvoer van afval van je baby
Het is ook een soort prullenbak die het afval dat jouw baby produceert, zoals urine en koolstofdioxine, afvoert en zo de nog niet volledige volgroeide organen als nieren en lever beschermt. Deze kunnen dat zelf in de baarmoeder nog niet afscheiden.
Hormoon productie
Tot slot worden hier essentiële hormonen gemaakt en afgevoerd die nodig zijn voor een gezonde zwangerschap en goede ontwikkeling van jouw kleine schat.
Hoe ziet de placenta er uit?

Je kunt de moederkoek voor je zien als een soort spons met een netwerk van aders en slagaders. Deze worden ook wel placenta- en chorionvlokken genoemd. Aan de ene kant zitten ze vast aan de baarmoederwand en nemen ze het bloed van jou als moeder op. Aan de andere kant is de moederkoek bedekt met een doorzichtige laag en via de navelstreng wordt de placenta verbonden met je baby. Dat zorgt ervoor dat de bloedsomloop van jou en je baby met elkaar in contact staan, zonder dat jullie bloed vermengd wordt. Dat is belangrijk omdat in bepaalde gevallen jouw lichaam antistoffen kan aanmaken tegen het bloed van je baby en dat is niet de bedoeling. Al bij de innesteling van het embryo in het baarmoederslijmvlies verdedigt de placenta de baby door moederlijke antilichamen te neutraliseren. Zo wordt voorkomen dat jouw immuunsysteem je baby ziet als vreemd lichaam en aanvalt.
Wat kan er misgaan met placenta?
Je gaat er natuurlijk vanuit dat het niet gebeurt en verreweg de meeste zwangerschappen verlopen ook gewoon zoals ze moeten verlopen, toch kan er af en toe wat misgaan bij de placenta. Daarom zijn regelmatige controles bij je verloskundige of gynaecoloog ook belangrijk, zodat er meteen gehandeld kan worden als er wat aan de hand is.
Placentaloslating
Als dat gebeurt komt er een deel van de placenta te vroeg los van de baarmoederwand. Afhankelijk van hoe groot het stuk is dat los laat kan dat meer of minder ernstige gevolgen hebben. Bloed hoopt zich dan op in de baarmoeder en dat kan leiden tot vaginaal bloedverlies. Als dat het geval is, wacht dan niet en neem contact op met je arts.
Zwangerschapsvergiftiging
Pre-eclampsie is de deftige naam voor zwangerschapsvergiftiging en wordt veroorzaakt doordat de placenta niet goed functioneert. Er komen dan te veel afvalstoffen van de placenta en foetuscellen in jouw bloed terecht. Dat heeft als gevolg een verhoogde bloeddruk en een stijging van het eiwitgehalte in de urine. Hiervoor is behandeling nodig zodat jij weer gezond bent.
Verkeerde ligging
Het kan ook gebeuren dat de placenta niet in het bovenste deel van de baarmoeder ligt. Dat is de plek waar het orgaan zich normaal gesproken bevindt. Een foute ligging kan complicaties als bloedingen en breken van het water veroorzaken. Soms ligt de moederkoek voor de baarmoederhals en is een keizersnede noodzakelijk.
Onbezorgd genieten van je zwangerschap
Het is goed om te weten wat er allemaal kan gebeuren met een placenta. Toch willen je behoeden voor je onnodig zorgen maken zodat je lekker kan genieten van een ongecompliceerde zwangerschap en het leven in je buik. Luister goed naar je gevoel, eet gezond, neem voldoende rust en wees je ervan bewust dat de meeste zwangerschappen zonder complicaties verlopen. Maak je je toch zorgen? Twijfel dan niet en bel met je verloskundige of gynaecoloog. En wees je vooral bewust van het wonder dat zich in jou voltrekt!